De Europese Unie past de regelgeving omtrent drones aan !! Onlangs heeft de European Union Aviation Safety Agency (EASA) enkele versoepelingen toegepast voor sproeidrones die worden ingezet in de landbouw. Operators in de Specific categorie kunnen nu gebruikmaken van PDRA S-01 voor dergelijke toepassingen.
Sproeidrones zijn in opmars !
Wereldwijd zijn sproeidrones flink in opmars. DJI meldt eind 2022 meer dan 200.000 toestellen te hebben verkocht,voornamelijk in Azie. Het gaat om grote multirotordrones die voorzien zijn van een vloeistoftank en sproei-installatie. Op die manier kunnen zeer precies op de nodige plaats de gewassen worden behandeld, bijvoorbeeld met meststoffen of pesticiden. Zeker in combinatie met taakkaarten komt de precisielandbouw binnen handbereik dankzij de inzet van sproeidrones.
In Europa was de inzet van sproeidrones echter nog amper mogelijk, vanwege de strenge regelgeving voor onder andere de zwaardere drones.
Begin september 2023 werden twee Belgische ondernemingen, een Vlaamse en Waalse droneverkoper, (waaronder wij MELDRONE COMMV) uitgenodigd door DJI om als eersten en enigsten de erkenning te bekomen van DJI instructor voor AGRIDRONES. Hier werd ons ook al duidelijk dat Europa een enorme inhaalbeweging diende uit te voeren maar dat de trein vertrekkende was !! Een geluk en een EER dat MELDRONE deel mag uitmaken om deze trein te besturen in BELGIE ,NEDERLAND EN LUXEMBURG. Dat het gebruik van de sproeidrones stof doet opwaaien, ondervond MELDRONE zelf aan de lijve , toen wij eveneens in deze periode , al wetende wat er al gaande en komende was, een publicatie deden van het feit dat wij erkend hoofdverdeler werden van ARES en ATLAS sproeidrones in de BENELUX. Snel werd er geopperd dat een SORA nodig is met lange wachtijden tot gevolg …
Met de publicatie van de ED DECISION 2023/012/R die EASA onlangs deed komt hier nu wel snel verandering in. Het gaat hem dan ook om een update van de acceptable means of compliance (AMC) en guidance material (GM) behorende bij EU-verordening 2019/947.
Sproeien in Specific
Vanwege de grotere risico’s van de inzet van sproeidrones, vallen dergelijke toepassingen per definitie in de Specific categorie.
Er zijn vier manieren om hierin actief te worden:
- via een standaardscenario (STS),
- voorgedefinieerde risico-analyse (PDRA),
- specifieke risico-analyse (SORA) of Light UAS Operator Certificate (LUC).
Van deze vier manieren is de STS keuze het meest gemakkelijke . Het Europese standaardscenario STS-01 voor dronevluchten boven dunbevolkte gebieden is in theorie zelfs uitermate relevant voor agrarische doeleinden. Echter wordt als eis gesteld dat drones binnen deze categorie onder de C5-klasse vallen.
Wat is C5 klasse ??
Classificatie afhankelijk van gewicht
Hoe hoger het gewicht van de drone, hoe strenger deze eisen strenger zullen zijn. Om te zien met welke classificatie je te maken hebt bij de aanschaf van een drone komt er een nieuw label: C0 t/m C4 voor drones in de Open categorie, en naar het zich laat aanzien een tweetal aanvullende labels C5 en C6 voor drones in de Specific categorie.
Het nieuwe label wordt een verplichte toevoeging aan de CE-markering. Vanaf 1 januari 2024 moeten drones het label duidelijk zichtbaar op de verpakking en op het toestel hebben staan. Afhankelijk van het label van de drone kom je vervolgens in de Open subcategorieën A1, A2 of A3 terecht, of in het geval van C5 en C6, in de Specific categorie.
Het idee van het label is dat je bij aanschaf van een drone snel kunt zien wat je ermee mag doen en welke aanvullende eisen er aan de piloot worden gesteld. Dit wordt dan ook nader toegelicht in de handleiding die verplicht bij de drone wordt geleverd.
Alleen zijn er momenteel nog geen drones met een C5-label op de markt, laat staan sproeidrones. Vanaf 01/2024 komt hier wel verandering in.
Als ’tussentijdse’ oplossing kwam EASA met de PDRA S-01, een voorgedefinieerde risicoanalyse op basis van STS-01. In plaats van een ingewikkeld en tijdrovend SORA-risicobeoordelingsproces te doorlopen, biedt de PDRA S-01 een vereenvoudigde versie van dit proces. Met als voordeel dat voor drone-operaties gelijkwaardig aan het STS-01 scenario geen C5-klasse drone benodigd is. Er zat alleen nog een addertje onder het gras: PDRA S-01 voorzag alleen in drones met een maximum startgewicht van 25 kg, terwijl de meeste sproeidrones zwaarder zijn.
Het Europese luchtvaartagentschap EASA heeft een tweetal standaardscenario’s gepubliceerd aan de hand waarvan drone-operators na de introductie van de Europese drone-regelgeving vluchten boven bevolkt gebied of buiten het zicht kunnen uitvoeren, zonder dat men zelf een risicoanalyse hoeft uit te voeren. De twee standaardscenario’s sluiten aan op de bepalingen van de Specifieke categorie.
Wat is Specifieke categorie ?
De Europese regelgeving voor drones heeft drie categoriën : Open, Specifieke en Gecertificeerde categorieën.
De Open categorie is bedoeld voor dronevluchten met een laag risico.
De Specifieke categorie is bedoeld voor vluchten met een wat hoger risico, bijvoorbeeld als men met een wat zwaardere drone boven bevolkt gebied wil vliegen, of als men vluchten buiten het zicht van de piloot wil maken.
Tot slot is er de Gecertificeerde categorie, voor bijvoorbeeld pakketbezorgende drones en elektrische luchttaxi’s.
In de Specifieke categorie moeten operators vooraf duidelijk maken wat voor soort vluchten ze willen gaan maken en daar een risico-analyse (SORA) voor uitvoeren. Daarbij moet men zowel de risico’s voor mensen en objecten op de grond als voor andere luchtruimgebruikers in kaart brengen, een daar passende mitigerende maatregelen bij voorstellen. Na goedkeuring van de uitgewerkte SORA kan er gevlogen worden. Ook kan men ervoor kiezen om vooraf uitgewerkte SORA’s te implementeren, de zogenaamde PDRA’s. Maar om het leven van drone-operators iets makkelijker te maken, voorziet de Europese wetgeving ook in standaardscenario’s.
Standaardscenario’s
Omdat bepaalde operaties naar verwachting vaker zullen voorkomen, worden er samen met de nieuwe Europese drone-regelgeving een aantal standaardscenario’s (STS) geïntroduceerd. De eerste twee zijn onlangs in definitieve vorm gepubliceerd door EASA.
Het gaat hierbij om STS-01 voor dronevluchten boven een bevolkte omgeving, en STS-02 voor vluchten buiten het zicht, waarbij de drone op maximaal 2 km afstand van de piloot vliegt.
Het voordeel van de standaardscenario’s is dat men geen SORA meer hoeft uit te werken en meteen aan de slag kan binnen de operationele randvoorwaarden van het STS. Het nadeel is dat de standaardscenario’s – het woord zegt het al – niet voorzien in afwijkingen. Wie tegen de limieten aanloopt van een STS zal dus alsnog werk moeten maken van een SORA. Helemaal huiswerkvrij is men bij het vliegen conform een STS niet: nog altijd is er een verplichting om een operationeel handboek op te stellen.
STS-01: VLOS vluchten boven bevolkt gebied
Als voorbeeld voor een operatie conform STS-01 kun je denken aan de inspectie van een pand binnen de bebouwde kom met een wat zwaardere industriële drone, zoals een toestel uit de DJI Matrice serie. De Open categorie voorziet niet in de mogelijkheid om met een drone van meer dan 4 kg nabij mensen te vliegen. Met STS-01 in de Specifieke categorie is dit wel mogelijk, mits de drone boven een gecontroleerd grondoppervlak vliegt en de piloot beschikt over de vereiste vaardigheden. De maximale vlieghoogte is 120 meter, maar nabij een te inspecteren object mag er hoger worden gevlogen.
Samen met STS-01 wordt er een nieuw CE label geïntroduceerd: C5. Drones die voor STS-01 worden gebruikt moeten voorzien zijn van dit label. Dit kunnen alleen multirotors zijn met een maximale MTOW van 25 kg. Toestellen moeten daartoe onder andere voorzien zijn van een lagesnelheidsmodus (max 5 m/s), een signaalsterkte-indicator, weergave van telemetrie en een ‘killswitch’ om de vlucht acuut te kunnen beëindigen (inclusief een voorziening om de impact van de crash te beperken, zoals een noodparachute). Geo-awareness is niet verplicht, wel moet de drone het identificatienummer van de operator uitzenden (remote ID). Tot slot mag het gaan om een kabeldrone systeem.
Herziene PDRA
Onlangs heeft EASA enkele wijzigingen doorgevoerd in de PDRA S-01. Een van de grootste veranderingen is dat de gewichtsbeperking van 25 kg is komen te vervallen. Dit betekent dat drones onder de PDRA S-01 zwaarder mogen zijn, zolang ze niet groter zijn dan 3 meter. Maar dat is niet de enige verandering. Dit zijn de belangrijkste wijzigingen:
– Bij het besproeien met pesticiden of andere chemicaliën, moeten operaties voldoen aan de richtlijn 2009/128/CE uit 2009, die duurzaam gebruik van pesticiden bevordert.
– Operaties mogen op generieke locaties plaatsvinden, zoals beschreven in de operationele autorisatie, mits de operator duidelijke procedures heeft voor de beoordeling conform de PDRA.
– Voor zeer lage vluchten, tot een hoogte van 10 meter, zijn aanvullende risicowaarden toegevoegd aan de ground risk buffer-tabel.
– Operaties in gecontroleerd luchtruim vereisen specifieke communicatieprocedures met de luchtverkeersleiding.
– Er is ruimte voor alternatieve training voor dronepiloten, welke goedgekeurd moet worden door de nationale autoriteit. MELDRONE bezit al het certificaat van de fabrikant als ERKEND opleider AGRIDRONES.
– Er is een mogelijkheid om UAS (onbemande luchtvaartsystemen) te gebruiken die niet voldoen aan de strengere containment-vereiste, op voorwaarde dat deze enkel in lage risicozones opereren.
Deze wijzigingen in de regelgeving vormen een belangrijke stap voorwaarts voor drone-operaties in Europa, in het bijzonder voor de landbouwsector.
Ps : las je ons artikel al over de DJI Mavic 3 Multispectral/ smartfarm die ook een meerwaarde kan zijn in de landbouw?
Spring je graag ook op de startende trein, bestuurd door DE Belgische Leader in Agridrones , MELDRONE ? Wacht zeker niet langer en bereidt u al voor op volgend jaar ..
Contact : info@meldrone.be +32475503851
Disclaimer
Aan de informatie in dit artikel kunnen geen rechten ontleend worden. De informatie in dit artikel betreft een interpretatie van de Europese verordeningen 2019/947 en 2019/945. In een eerdere versie van dit artikel stond 1-1-2023 als ingangsdatum voor de Cx-labels, maar de invoering is met een jaar vertraagd. Laatste update: 28-7-2023.
No responses yet